Έτσι διοργανώνονταν κάποτε οι πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Παλαιομάνινα

Δεν ήταν αυτοσκοπός και πανηγύρι ή «σκυλάδικο» για «καρσιλαμάδες», αλλά μέσο για την προώθηση πολλών άλλων σημαντικών οικονομικών, αναπτυξιακών, κοινωνικών και επενδυτικών πρωτοβουλιών για τη διάσωση, ανάδειξη και αξιοποίηση της πλούσιας πολιτιστικής  κληρονομιάς και παράδοσης, με συνολικό όφελος  για το χωριό πάνω από 670.000 ευρώ σε έξι χρόνια, με δύο μουσεία, ανασκαφές και άλλες πολιτιστικές παρεμβάσεις

Το μεγάλο χορευτικό της Παλαιομάνινας σε πολιτιστική εκδήλωση

Ο μεγάλος μουσικοσυνθέτης  των «Ελεύθερων Πολιορκημένων» του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού Γιάννης Μαρκόπουλος, και ο πρωτεργάτης των πολιτιστικών εκδηλώσεων στην Παλαιομάνινα Δημήτρης Στεργίου αποθεώνονται από περίπου 4.000 επισκέπτες στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του 2001 με αφιέρωμα για τα 180 χρόνια από την Επανάσταση του 1821

Γράφει ο Γιώργος Π. Μπαμπάνης

Μήνες πολιτιστικών εκδηλώσεων και στην περιοχή μας ο Ιούλιος και ο Αύγουστος και θυμήθηκα τις γνωστές πρωτοποριακές πρωτοβουλίες της Εταιρίας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας που είχαν πανελλαδική αναγνώριση και διεθνή απήχηση. Πρόκειται για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις , οι οποίες  άρχισαν πριν από 17 χρόνια και συνεχίστηκαν από την Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας έως το 2006, με κορυφαίο θέμα το «Βλάχικο Γάμο της Παλαιομάνινας», πολλές αναπαραστάσεις βλάχικων εθίμων και συναυλίες κορυφαίων Ελλήνων μουσικοσυνθετών και καλλιτεχνών, που έχουν τιμήσει με τα έργα τους το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Γιάννης Μαρκόπουλος, Λάκης Χαλκιάς, Βασίλης Σαλέας, Πέτρος Γαϊτάνος και άλλοι). Αυτές οι εκδηλώσεις εξελίχθηκαν σε ένα σημαντικό θεσμό στην Ελλάδα.

«Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Παλαιομάνινα διοργανώνονταν επί σειρά ετών από την Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας, διότι πίστευα ότι ο πολιτισμός αποτελεί μια σημαντική «πρώτη ύλη» για ανάπτυξη, μού λέει ο παππούς μου Δημήτρης Στεργίου, πρωτεργάτης στην ανάληψη και προώθηση των γνωστών πρωτόγνωρων αυτών πρωτοβουλιών για τη διάσωση, ανάδειξη και αξιοποίηση της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς και παράδοσης του χωριού. Και συνεχίζει:

«Και η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώθηκε από τη συμβολή της πρωτοβουλίας αυτής στην οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη της Παλαιομάνινας. Σημειώνεται ότι οι πολιτιστικές εκδηλώσεις και πολλές άλλες δραστηριότητες προωθήθηκαν στην Παλαιομάνινα χωρίς την παραμικρή επιβάρυνση των συγχωριανών μου. Αντιθέτως, ένα μεγάλο μέρος του ποσού από χορηγίες που εξασφαλίζονταν έμενε στο χωριό μας, ενώ κατά τις ημέρες των πολιτιστικών εκδηλώσεων σημειωνόταν μεγάλη εμπορική και οικονομική δραστηριότητα στην Παλαιομάνινα και ενισχυόταν έτσι σημαντικά το οικογενειακό τους εισόδημα, όπως καταδεικνύεται από τα επίσημα λογιστικά της πολιτιστικής . Ενισχύθηκαν άμεσα επαγγελματίες για αγορά αγαθών και υπηρεσιών καθώς και φορείς του χωριού με ποσό που ξεπερνάει τα 200.000 ευρώ, ενώ η συνολική προσφορά από τα ταμεία της Εταιρείας για τις ενισχύσεις αυτές και έργα (αγορά και ανακαίνιση αλευρόμυλου, ανακαίνιση τυροκομείου, ανασκαφές κ.λπ) ξεπερνά το ποσό των 660.000 ευρώ! Και όλη αυτή προσφορά οφείλεται, κυρίως, στη διοργάνωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων, που αποτελούσαν τη βασικότερη πηγή εσόδων (χορηγίες)».

Υπενθυμίζεται ότι η Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας ιδρύθηκε το 1997, αλλά ουσιαστικά η δραστηριότητά της άρχισε από τα μέσα του 1998 και έγινε εντονότερη το 1999 με την έναρξη των πολιτιστικών εκδηλώσεων με κορυφαίο θέμα το Βλάχικο Γάμο, το Βλάχικο Γαμήλιο Φαγητό, Τραπέζι και Γλέντι.

Σημειώνεται ότι η διοργάνωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων στην Παλαιομάνινα κάθε καλοκαίρι μετά το 1997 δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά το βασικό μέσο  για την προώθηση άλλων σημαντικών πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων για έργα και δραστηριότητες καθώς και στην έναρξη των ανασκαφών και τη σύνταξη διάφορων μελετών, όπως προκύπτει από μια πρώτη εξέταση των λογιστικών στοιχείων, των ισολογισμών και των απολογισμών ( η Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας από το Νόμο έχει ΑΦΜ και τηρεί λογιστικά βιβλία κατά το διπλογραφικό σύστημα, συντάσσει ισολογισμούς και απολογισμούς που εγκρίνονται από τη γενική συνέλευση και που υποβάλλονται στην εφορία).

Ειδικότερα, η προσφορά αυτή αποτυπώνεται, σύμφωνα με μερικά ενδεικτικάλογιστικά  στοιχεία, ως εξής (σε ευρώ):

- Για αγορά αγαθών και υπηρεσιών από κατοίκους του χωριού: 151.585.

- Αγορά παλιού αλευρόμυλου με χορηγία της ΕΤΒΑ:   30.000

- Ανακαίνιση παλαιού αλευρόμυλου (Κοινοτικό Πρόγραμμα):   31.000

- Ανακαίνιση παλιού τυροκομείου (Πολιτιστικό Κέντρο): 33.000

- Για ενίσχυση φορέων (βραβεία, σύλλογοι, Ιερός Ναός κλπ): 15.725.

- Για εκδρομές του χορευτικού: 10.800.

-Για τη συντήρηση του χορευτικού: 10.000

- Για την έναρξη αρχαιολογικών ανασκαφών:   21.270

- Για αγορά καζανιών (εξυπηρετείται όλο το χωριό):7.000

Σύνολο:  310.380

Επίσης, με πρωτοβουλίες και προτάσεις της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας προς αρμόδιους υπουργούς και αρμόδιες κρατικές αρχές προωθήθηκαν στο χωριό   σημαντικά έργα. Ενδεικτικά, αναφέρονται τα ακόλουθα (σε ευρώ):

- Ασφαλτόστρωση δρόμου προς την «Πόρτα» και κατασκευή λιθόστρωτων δρόμων προσπέλασης στην ακρόπολη και αρχαιολογικούς χώρους :  176.100

- Λιθόστρωση δρόμων στο χωριό: 44.000

- Έργα συντήρησης και επισκευής Γυμνασίου & εξοπλισμός:  34.000

- Επιχορήγηση Α.Ο «Φλόγα» (Γραμματεία Αθλητισμού): 11.800

- Επιχορήγηση ΤΟΕΒ :95.000

Σύνολο: 360.900

Γενικό σύνολο………………………………………………………….   671.280

Δηλαδή, η συνολική προσφορά του παππού μου Δημήτρη Στεργίου ως πρόεδρος της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας στο χωριό κατά τις έξι χρήσεις από τα αποθεματικά της και από πρωτοβουλίες ξεπερνά το ποσό περίπου των 670.000 ευρώ ή των 200 εκατ. δραχμών! Στην προσφορά αυτή δεν συμπεριλαμβάνονται και τα έμμεσα οφέλη για τους επαγγελματίες του χωριού κατά τις ημέρες των πολιτιστικών εκδηλώσεων κατά τις οποίες συνέρρεαν στην Παλαιομάνινα χιλιάδες επισκέπτες. Επίσης, δεν συμπεριλαμβάνεται ο εξοπλισμός με διδακτικό υλικό, φωτοτυπικό μηχάνημα, υπολογιστές, γραφεία, βιβλιοθήκη, αρχειοθήκη, καρέκλες και άλλα υλικά του Δημοτικού Σχολείου Παλαιομάνινας, του Νηπιαγωγείου Παλαιομάνινας, του ΤΟΕΒ Παλαιομάνινας και του Ιατρείου Παλαιομάνινας. Ακόμα, στη συνολική αυτή προσφορά δεν συμπεριλαμβάνονται οι δαπάνες για φωτογραφίσεις, για βιντεοσκοπήσεις αρχαιολογικών χώρων και αξιοθέατων τοποθεσιών του χωριού μας, για βιντεοκασέτες με αναπαράσταση βλάχικων γαμήλιων και άλλων εθίμων, για αγορά βιβλίων και πάγιων εγκαταστάσεων.

Κι όμως, ενώ οι πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Παλαιομάνινα  τύγχαναν ενθουσιώδους πανελλαδικής αποδοχής, μερικοί κάτοικοι της Παλαιομάνινας αντιδρούσαν λυσσαλέα «ερμηνεύοντας» τις  πρωτοβουλίες αυτές ως «προσπάθεια του Στεργίου να φέρει το χωριό στην εποχή της … φουστανέλας « και τις συναυλίες  Μεγάρου Μουσικής Αθηνών  ως  «χτύπημα στη διασκέδαση σε πανηγύρι που είχε πάρει πια τη μορφή σκυλάδικου!!!

Μορφή και περιεχόμενο των πολιτιστικών εκδηλώσεων στην Παλαιομάνινα

Από τα καλαίσθητα  φυλλάδια που κυκλοφορούσε η Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας  και που έστελνε σε όλα τα τοπικά και αθηναϊκά μέσα μαζικής επικοινωνίας πριν από την ημερομηνία διοργάνωσης των πολιτιστικών εκδηλώσεων προκύπτει ότι οι πρωτοβουλίες αυτές είχαν την ακόλουθη μορφή και περιεχόμενο:

-Πολιτιστικές εκδηλώσεις «Ο Βλάχικος Γάμος της Παλαιομάνινας» στις  1,2 και 3 Αυγούστου: Ομιλίες  διοικητή της Αγροτικής Τράπεζας και αρχαιολόγων, αναπαράσταση, με δέκα χαρακτηριστικές σκηνές, του βλάχικου γάμου (υπάρχει σε κασέτα), απονομή βραβείων σε πρωτεύσαντες μαθητές  και πρωτεύσασες μαθήτριες του χωριού, παραδοσιακοί χοροί από το χορευτικό συγκρότημα Μετσόβου και Παλαιομάνινας, θεατρικό έργο με σκηνές και εικόνες από την καθημερινή ζωή των προγόνων του χωριού κλπ.

-Πολιτιστικές εκδηλώσεις «Βλάχικο γαμήλιο φαγητό και γλέντι» στις  31 Ιουλίου και στις 1 και 2 Αυγούστου 1998: Ομιλίες του τότε διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, του Βλάχου σκηνοθέτη Κώστα Κουτσομύτη («Βαμμένα κόκκινα μαλλιά») και άλλων, αναπαράσταση του βλάχικου γαμήλιου τραπεζιού, παραδοσιακοί χοροί από τα χορευτικά της Παλαιομάνινας, του Μετσόβου, της Λεπενούς, του Κεφαλοβρύσου Κονίτσης και Κατοχής, βλάχικες ιστορίες και θρύλοι (αφηγήσεις), απονομή βραβείων σε μαθητές και σε υπέργηρους αγροκτηνοτρόφους  κλπ.

-Πολιτιστικές εκδηλώσεις «Βλάχικο γαμήλιο φαγητό και τραπέζι» στις  14 και 15 Αυγούστου  1999: Ομιλίες επιστημόνων – πανεπιστημιακών  αρχαιολόγων, φιλολόγων, απονομή βραβείων , αναπαράσταση του «βλαχοξεκινήματος στα ηπειρωτικά βουνά», αναπαράσταση του βλάχικου γαμήλιου φαγητού και τραπεζιού, παραδοσιακοί χοροί από τα χορευτικά της Παλαιομάνινας, Αγίου Κωνσταντίνου Αγρινίου, Μετσόβου. Αλμυρού, Κεφαλοβρύσου Ηπείρου, απονομή βραβείων.

-Πολιτιστικές εκδηλώσεις «Μουσικές ρίζες των Ελλήνων» και «γαμήλιο φαγητό, τραπέζι και γλέντι» στις  19 και 20 Αυγούστου 2000: Ομιλίες επιστημόνων, πολύωρη συναυλία με το συγκρότημα του Λάκη Χαλκιά» με τις «μουσικές ρίζες των Ελλήνων», αναπαράσταση του εθίμου της «Περπερούνας», θεατρικό έργο με σκηνές από την καθημερινή ζωή των προγόνων του χωριού, παραδοσιακοί χοροί από συγκροτήματα της Παλαιομάνινας, του Μετσόβου, του Αλμυρού και άλλων περιοχών της Αιτωλοακαρνανίας, απονομή βραβείων.

-Πολιτιστικές εκδηλώσεις «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» και «Γαμήλιο φαγητό, τραπέζι και γλέντι» στις 18 και 19 Αυγούστου 2001: Κεντρικές ομιλίες ειδικών επιστημόνων και πανεπιστημιακών, πολύωρη και πολυάνθρωπη (πάνω από 110 άτομα!) συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου για με τους «Ελεύθερους Πολιορκημένους»( αφιέρωμα στο Μεσολόγγι για τη συμπλήρωση  180 ετών από την Επανάσταση του 1821),  αναπαράσταση του γαμήλιου εθίμου «σουρτσέλια» (στο δάσος για ξύλα και βλάχικα γαμήλια φλάμπουρα), παραδοσιακοί χοροί από αρματωμένους Μεσολογγίτες του Αη-Συμιού, από ομίλους του Μεσολογγίου, του Αγρινίου, του Θέρμου, της  Λεπενούς, της Παλαιομάνινας, θεατρικό έργο  για την ηρωίδα «Αφροδίτη Τόγια» κλπ.

-Πολιτιστικές εκδηλώσεις «Ο βλάχικος γάμος της Παλαιομάνινας» στις  17 και 18 Αυγούστου 2002: Ομιλίες ειδικών επιστημόνων και πανεπιστημιακών, θεατρικό έργο «τα αρραβωνιάσματα» (αναπαράσταση του  βλάχικου εθίμου «σέμνου», το θεατρικό έργο «Το προξενιό της βοσκοπούλας» (αναπαράσταση παλιών βλάχικων εθίμων), βλάχικο γαμήλιο τραπέζι και γλέντι με παραδοσιακούς χορούς από ομίλους του Μετσόβου, του Μεσολογγίου, του Αγρινίου, της Λεπενούς,  της κατοχής, του Αιτωλικου κλπ.

-Πολιτιστικές εκδηλώσεις «Βλάχικο γαμήλιο φαγητό, τραπέζι και γλέντι» στις  16 και 17 Αυγούστου 2003: Ομιλίες και χαιρετισμού ειδικών επιστημόνων και πανεπιστημιακών, μεγάλη συναυλία  του Βασίλη Σαλέα, αναπαράσταση του εθίμου «ξύρισμα του γαμπρού», αναπαράσταση του εθίμου Ο χορός  του νουνού, της νύφης και του γαμπρού», αναπαράσταση του γαμήλιου εθίμου «Κουτάρου» (γλέντι, τραγούδια γερόντων), αναπαράσταση του γαμήλιου εθίμου «πουρίε» (το έθιμο του κεράσματος – ενίσχυσης της νύφης, μεγάλο αφιέρωμα στο μεγάλο ποιητή από την Παλαιομάνινα Βασίλη Νάκα, παραδοσιακοί χοροί κλπ.

Μετά τις κακόβουλες επιθέσεις με την αποστολή ανώνυμων συκοφαντικών επιστολών από κάτοικο του χωριού εναντίον του Δημήτρη Στεργίου (σε υπουργούς, σε εφημερίδες, στους κατοίκους του χωριού!!!), δεν διοργανώθηκαν πολιτιστικές εκδηλώσεις στο χωριό το 2004 και το 2005. Μόνο ύστερα από θερμή παράκληση και απαίτηση πολλών κατοίκων του χωριού  διοργανώθηκαν οι τελευταίες πολιτιστικές εκδηλώσεις το 2006 με το ίδιο θέμα και αφιέρωμα τη φορά αυτή πάλι στο Μεσολόγγι για τη συμπλήρωση  180 ετών από την «Έξοδο των Πολιορκημένων» με μεγάλη συναυλία του Λάκη Χαλκιά. Αρματωμένοι Μεσολογγίτες, υπό τους ήχους πίπζας και νταουλιού, έκαναν πορεία στον κεντρικό δρόμο του χωριού που οδηγούσε στο χώρο των εκδηλώσεων. Ακολούθησε η αναπαράσταση του βλάχικου γάμου και παραδοσιακοί χοροί από τους ομίλους της Σαμαρίνας, της Παλαιομάνινας και του Αγρινίου.

Σημειώνεται ότι κατά τις εκδηλώσεις αυτές ο Δημήτρης Στεργίου έκανε δημόσια πρόταση στον τότε δήμαρχο της Ιεράς Πόλεως του Μεσολογγίου Γιώργο Πρεβεζάνο να στηθεί μνημείο υπέρ των πεσόντων «Παιδιών της Σαμαρίνας» κατά την ‘Εξοδο του Μεσολογγίου το 1826. Τότε, ο δήμαρχος υποσχέθηκε δημόσια την υιοθέτηση της πρότασης αυτής και πολύ σύντομα στον Κήπο των Ηρώων του Μεσολογγίου στήθηκε το Μνημείο για τα «παιδιά της Σαμαρίνας».

Μουσεία και άλλες δραστηριότητες

Αναφέρθηκε στην αρχή ότι οι πολιτιστικές εκδηλώσεις στην Παλαιομάνινα δεν ήταν αυτοσκοπός, αλλά μέσο για την εξασφάλιση εσόδων με σκοπό την προώθηση σημαντικών αναπτυξιακών, πολιτιστικών και επενδυτικών πρωτοβουλιών. Παρουσιάζουμε στη συνέχεια, πέρα από εκείνες που ήδη αναφέρθηκαν, και  μερικές  ακόμα σημαντικές πρωτοβουλίες, δραστηριότητες και παρεμβάσεις:

1. Το Αγροτικό  Τεχνολογικό Μουσείο Παλαιομάνινας («Μόρα α Λάπα»): Το αρτιότερο και ίσως πληρέστερο Αγροτικό Τεχνολογικό Μουσείο είναι πραγματικότητα στην Παλαιομάνινα. Έως το 2000 ήταν στα ερείπια ένας από τους παλαιότερους (λειτούργησε το 1920) αλευρόμυλους της χώρας, ο μύλος Λάπα («Μόρα α Λάπα»), και διασώθηκε. Με χορηγία της ΕΤΒΑ Α.Ε. και ιδιαίτερα του Τεχνολογικού Ιδρύματος της (τότε κρατικής τράπεζας) η Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας αγόρασε από τον ιδιώτη, κάτοικο της Παλαιομάνινας, το μύλο μαζί με το ερειπωμένο κτίριο, το μηχανολογικό εξοπλισμό και τον περιβάλλοντα χώρο, αντί 10 εκατ. δραχμών. Ήδη, ο μύλος αυτός, μαζί με το οικόπεδο, στο κέντρο σχεδόν του χωριού, είναι ιδιοκτησία της Εταιρείας Φίλων της Παλαιομάνινας.

Οι εργασίες ανακαίνισης – αποκατάστασης του παλαιού κτιρίου (αρχικού προϋπολογισμού 31.179,56 ευρώ) του μύλου και του περιβάλλοντος χώρου προχώρησαν με γοργούς υπό την  επίβλεψη του ντόπιου μηχανικού Μάκου Κατσαρού. Στις αρχές του 2011 άρχισαν οι εργασίες για την αποκατάσταση και βελτίωση του αύλειου χώρου  με λιθόστρωση, κατασκευή βρύσης, αλωνιού, φούρνου και παραδοσιακών τοίχων κόστους, έως τώρα, 8.000 περίπου ευρώ.

Το ανακαινισμένο κτίριο του μύλου και ο μηχανολογικός εξοπλισμός λειτουργούν ήδη ως μοναδικό ίσως Αγροτικό Τεχνολογικό Μουσείο, όπου υπάρχει ειδικό τμήμα που περιλαμβάνει λαογραφικό και τεχνολογικό παραδοσιακό υλικό του Κύκλου «Σίτος – Άλευρα – Άρτος»,  όπως αλέτρια, σβάρνες, υλικό υποζυγίων που βοηθούσαν στο όργωμα, δρεπάνια, κοσιές,  «μηχανή» καθαρισμού του σταριού από την  ήρα, παραδοσιακός φούρνος και σύνεργα του φούρνου, αλώνι, παλιές φωτογραφίες με στιγμιότυπα από το όργωμα, το θέρισμα, το αλώνισμα και άλλα παλιά στιγμιότυπα από όργωμα, θέρισμα, αλώνισμα και άλλες. Τα εκθέματα είναι τα εξής

-       Ολόκληρος ο μηχανολογικός εξοπλισμός του παλιού αλευρόμυλου (Εταιρεία)

-       1 Σιροκαθαριστήρας (δωρεά Φ. Δημονίτσα)

-       1 1 Αλέτρι μνό (δωρεά Κυριακής Κέκου)

-       1 Αλέτρι διπλό (δωρεά Κυριακής Κέκου)

-       2 Σίτες (δωρεά Κυριακής Κέκου)

-       4 Ταψιά (δωρεά Κυριακής Κέκου)

-       1 Σινί (δωρεά Κυριακής Κέκου)

-       1 Πλαστήρας φύλλων πίτας (δωρεά Κυριακής Κέκου)

-       1 Σκάφη ξύλινη

-       1 φτυάρι ξύλικο φούρνου

-       Λαιμαργιές (δωρεά «Σαυρία» και Λ. Στεργίου)

-       1 Αλέτρι ξύλινο (δωρεά Λ. Στεργίου)

-       1 Σβάρνα (δωρεά Δ. Αναστασίου)

-       1 Δρεπάνι (δωρεά «Σαυρία»)

-       2 Τσουγκράνες (δωρεά «Σαυρία»)

-       1 Σαμάρι

΅-   Φωτογραφική Έκθεση

2. Το Πολιτιστικό - Λαογραφικό Κέντρο της Παλαιομάνινας (πρώην τυροκομείο): Ύστερα από πρόταση της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας και την πρόθυμη ανταπόκριση της διοίκησης του Αγροτικού και Πιστωτικού Συνεταιρισμού της Παλαιομάνινας το κτίριο του «Τυροκομείου» διασώθηκε, αναδείχθηκε και αξιοποιήθηκε με τη μεταφορά σε αυτό της Λαογραφικής Έκθεσης και τη στέγαση των γραφείων όλων των συλλόγων και φορέων του χωριού μας. Τα κυριότερα εκθέματα είναι τα εξής:

Διακοσμητικός εξοπλισμός:

-       3 Αλυσιδωτά λαϊκής τέχνης (αρχείο Εταιρείας)

-       1 Χρυσοκέντητη ζώνη με πόρπη (αρχείο Εταιρείας)

-       1 Βραχιόλι λαϊκής τέχνης (αρχείο Εταιρείας)

-       2 Σκουλαρίκια λαϊκής τέχνης (αρχείο Εταιρείας)

-       1 Χαϊμαλί ανδρικό (αρχείο Εταιρείας)

-       4 Λυχνάρια ξύλινα (αρχείο Εταιρείας)

-       1 Σετ γραφείου λαϊκής τέχνης (αρχείο Εταιρείας)

-       1 Μικρός μύλος (αρχείο Εταιρείας)

-       2 Παγούρια με διακόσμηση σμάλτινη (αρχείο Εταιρείας)

-       1 Ζωστήρα (δωρεά «Σαυρία»)

Οικιακός εξοπλισμός

-       2 Αργαλειοί και σύνεργα αργαλειού (δωρεά «Σαυρία» και Δ. Πούλιου)

-       Βαρελάκι (δωρεά «Σαυρία»)

-       1 Τσουκάλι (δωρεά Α. Σαμαλέκου)

-       1 Κουδούνι (δωρεά «Σαυρία»)

-       1 Καρδάρα (δωρεά «Σαυρία)

-       40 Παραδοσικά καζάνια (Δωρεά Εταιρείας, Επ. Πούλιου, Δ. Πούλιου

-       Διάφορα είδη παραδοσιακού ρουχισμού (μπάντες, μπαντανίες, φλοκάτες, γίδινα σάσματα, σακιά κλπ)

Παραδοσιακές ενδυμασίες

-       17 Φουστανέλες πλήρεις γνήσιες ή από κατασκευή (δωρεά «Σαυρία» και «Εταιρείας»)

-       14 Γυνακείες ενδυμασίες (σιγκούνες) γνήσιες ή από κατασκευή (δωρεά «Σαυρία» και Εταιρείας)

-       15 Μπουραζάνες γνήσιες ή από κατασκευή (Δωρεά Εταιρείας)

Διάφορα

-       1 Κουδούνι (δωρεά «Σαυρία»)

-       1 Παγίδα (τσάρκο). (δωρεά «Σαυρία»)

-       2 Όπλα (δωρεά Επ. Πούλιου και Α. Σαμαλέκου)

Πλούσια Φωτογραφική Έκθεση

-       Βλάχικος Γάμος της Παλαιομάνινας

-       Αρχαιολογικοί Χώροι

-       Αξιοθέατα

-       Αναπαραστάσεις βλάχικων εθίμων

-       Πρόσωπα

-       Ενδυμασίες

3. Η εφημερίδα «Παλαιομάνινα»: Το διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας αποφάσισε την έκδοση τριμηνιαίας (σε πρώτη φάση) πολιτιστικής και λαογραφικής εφημερίδας υπό τον τίτλο «ΠΑΛΑΙΟΜΑΝΙΝΑ». Στόχος μας ήταν η ενημέρωση των μόνιμων κατοίκων του χωριού και των συγχωριανών  στην Αθήνα, τον Πειραιά και σε άλλες πόλεις της χώρας μας γύρω από την ιστορία, την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και παράδοση του χωριού μας, τις τουριστικές και άλλες επιχειρηματικές  δυνατότητες στην περιοχή μας, την προβολή ατομικών και συλλογικών δραστηριοτήτων, τις επιδόσεις των νέων μας και την προκοπή τους και, φυσικά, τα προβλήματα. Η κάλυψη της δαπάνης έκδοσης των επτά πρώτων φύλλων της εφημερίδας (700 ευρώ ανά φύλλο και σε 900 αντίτυπα) έγινε με χορηγία του τότε προέδρου της Εταιρείας Φίλων  των Μνημείων της Παλαιομάνινας Δημήτρη Στεργίου, ο οποίος έχει το σχεδιασμό, την επιμέλεια και την όλη ευθύνη έκδοσης της εφημερίδας.

4. Κυκλοφορία cd με 15 γνήσια παραδοσιακά τραγούδια της Παλαιομάνινας: Πρόκειται για ένα ντοκουμέντο με ζωντανές ηχογραφήσεις, που έγιναν στο χωριό  από την Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας και βρισκόταν στο αρχείο της. Το cd αυτό ήδη κυκλοφορεί και έγινε με την ευγενική συμμετοχή, προσφορά, διάσωση, καταγραφή και τραγούδι (κατ΄ αλφαβητική σειρά) από: Δημήτρη Αποστόλου, Μιχάλη Αποστόλου, Ευφροσύνη Βλαχιώτη, Δημήτρη Δημονίτσα, Κώστα Φ. Κουτουβέλη, Κώστα Γ. Κουτσουμπίνα, Αποστόλη Μπίτα, Αριστείδη Μπίτα, Χρήστο Μπίτα, Δημήτρη Γ. Πούλιο, Κώστα Σαμαλέκο, Μάκη Σταμούλη και Ελληνόβλαχους Βορειοηπειρώτες. Επιμέλεια Κώστα Φ. Κουτουβέλη.

5. Έκδοση τετράχρωμου οκτασέλιδου φυλλαδίου με τα κείμενα, τη μετάφραση των τραγουδιών και σχόλια: Η διάσωση γνήσιων παραδοσιακών τραγουδιών της Παλαιομάνινας ήταν από τις πρώτες προτεραιότητες της Εταιρείας Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται ότι τα τραγούδια αυτά (όλα πολυφωνικά) τα τραγουδούσαν οι παππούδες μας, με τη λευκή μπουραζάνα (λευκό μάλλινο παντελόνι με ζωνάρι), με το μαύρο γιλέκο και το ριχτό μαύρο μάλλινο σακάκι σε κάθε γάμο, χαρά και γιορτή (η φωτογραφία του cd είναι από αναπαράσταση του εθίμου του «Κουτάρου» από την Εταιρεία Φίλων των Μνημείων της Παλαιομάνινας). Όλα σχεδόν είναι τραγούδια της τάβλας και τα τραγούδαγαν μετά το τέλος του γαμήλιου φαγητού. Κάθονταν οκλαδόν γύρω – γύρω και σε κάθε τραγούδι ή σε όλα είχαν έναν κορυφαίο τραγουδιστή, ενώ όλοι οι άλλοι συνόδευαν ή επαναλάμβαναν πιο σιγανά, τα λόγια που έλεγε ο κορυφαίος. Σπεύδουμε να σημειώσουμε ότι το cd αυτό δεν διεκδικεί καλλιτεχνικές δάφνες. Είναι απλώς ένα ηχητικό ντοκουμέντο για τα τραγούδια του χωριού. Κι αυτό μόνο αρκεί να υποστηρίξουμε ότι έχει την αξία του. Διότι, έτσι καταγράφεται και διασώζεται και με λόγια και με ήχο η πλούσια μουσική παράδοση του χωριού μας.

6. Ανάδειξη του χώρου «Γκούβες» στην Αγία Παρασκευή.

7. Ανάδειξη της παλαιάς υδατοδεξαμενής στη «Φουγγία»

8. Ανάδειξη των δύο αρχαίων πηγαδιών στη «Λάκκα»

9. Ανάδειξη και αξιοποίηση της σπηλιάς με σταλακτίτες («Γκούβα α Φούρου»).

10. Ανάδειξη του αρχαίου λιθόστρωτου δρόμου που οδηγεί από το χωριό στο παλιό νεκροταφείο (ήδη έχει καταρτισθεί σχετική μελέτη με τοπογραφικό διάγραμμα!)

11. Υπογραφή απόφασης από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για την έναρξη συστηματικών ανασκαφών στην Παλαιομάνινα από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και υπό την επίβλεψη του καθηγητή του ίδιου Πανεπιστημίου και αρχαιολόγου Βασίλη Λαμπρινουδάκη. Οι ανασκαφές άρχισαν ήδη το Δεκέμβριο του 2006 με καταβολή από την Εταιρεία ποσού 21.000 ευρώ!

12. Κατασκευή και η αγορά γνήσιων ντόπιων παραδοσιακών ενδυμασιών.

13. Αγορά γνήσιων παραδοσιακών ανδρικών και γυναικείων κοσμημάτων για τις παραδοσιακές ενδυμασίες της νύφης και του γαμπρού.

14. Συμμετοχή στη δαπάνη κατασκευής παραδοσιακής βρύσης στο χώρο του Δημοτικού σχολείου με το ποσό των 934,60 ευρώ.

15. Συμμετοχή στη δαπάνη ανακαίνισης και διαμόρφωσης του χώρου της Αγίας Παρασκευής.

16. Οικονομική ενίσχυση του Ιερού Ναού του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης στο χωριό μας.

17.Οικονομική ενίσχυση αναξιοπαθούντων ατόμων στο χωριό.

18. Μεγάλη δαπάνη (χρηματοδότηση) της ανασκαφικής τομής πάνω στην Ακρόπολη, όπου διαπιστώθηκε και βυζαντινό στρώμα.

19. Μεγάλη δαπάνη για τον καθαρισμό και την ανάδειξη της αρχαίας «Στέρνας» στην Ακρόπολη.

20. Μεγάλη δαπάνη για τον καθαρισμό και την ανάδειξη του αρχαίου λιθόστρωτου δρόμου «Σκάλα».

21. Μεγάλη δαπάνη για την εκπόνηση μελετών για την ένταξη του έργου αποκατάστασης της «Σκάλας» στο Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης.

22. Δαπάνη για την κατασκευή πινακίδων σε δύσκολα σταυροδρόμια δρόμων που οδηγούν στο χωριό μας.

23. Δαπάνη για την κατασκευή πινακίδων που οδηγούν στους αρχαιολογικούς χώρους του χωριού μας.

24. Δαπάνη για τη βράβευση μαθητών του χωριού  που διακρίνονταν για τις επιδόσεις στα μαθήματά τους.

25. Δαπάνη για τη βράβευση γεωργοκτηνοτρόφων του χωριού μας που διακρίνονται και παραμένουν πιστοί στη γεωργοκτηνοτροφία.

26. Δαπάνη για τη φωτογράφηση και βιντεοσκόπηση όλων των αρχαιολογικών και αξιοθέατων χώρων του χωριού μας (αρχαία τείχη, πύργοι, ακρόπολη, ερειπωμένες εκκλησίες, «Γκούβες», «Κούλιες», αρχαία πηγάδια, παλιά δεξαμενή, «Στέρνα», «Σκάλα», «Παζαράκι», Άγιος Γεώργιος κ.λπ).

27. Δαπάνη για τη δημιουργία βιντεοκασετών, που αποτελούν σημαντικό αρχειακό υλικό για τα έθιμα της Παλαιομάνινας και τις παραδόσεις του χωριού μας και που «παίχθηκαν» σε τηλεοπτικούς σταθμούς της Αιτωλοακαρνανίας, αλλά και της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και άλλων περιοχών της χώρας μας. Συγκεκριμένα, το 1999 έγινε η βιντεοκασέτα «Το Βλαξεκίνημα», το 2000 « Η Περπερούνα», το 2001 «Τα Σουρτσέλια», το 2002 «Το Προξενιό και τα Αρραβωνιάσματα» και το 2003 «Το Ξύρισμα του Γαμπρού». Επίσης, βιντεοσκοπήθηκε το έθιμο «Κουτάρου» και η αναπαράσταση του «Σκάρου».

28. Δαπάνη για τη δημιουργία βιντεοκασετών με τα έθιμα του «Βλάχικου Γάμου της Παλαιομάνινας».

29. Δαπάνη για την αγορά βιβλίων για τον εμπλουτισμό της Βιβλιοθήκης μας με βιβλία χρήσιμα για τους συγχωριανούς μας.