Το σκοτάδι καλά… κρατεί, αλλά όμως πρέπει να διαλυθεί!

Μελίνα Μερκούρη: «Η Ελλάδα πρέπει να πρωταγωνιστεί για τον πολιτισμό. Η Ελλάδα, αυτό είναι η κληρονομιά της, αυτό είναι η περιουσία της και αν το χάσουμε αυτό δεν είμαστε ΚΑΝΕΙΣ».

Καρλ Κράους  (Αυστριακός συγγραφέας): «Όταν ο ήλιος του πολιτισμού είναι χαμηλά στον ορίζοντα, ακόμα και οι νάνοι ρίχνουν μεγάλες σκιές»

Ευάγγελος Γιαννόπουλος (πολιτικός, υπουργός, το 1998, για νυχτερινή έξοδο υπουργών μετά τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης): «Γιατί να μην πάμε; Τι είναι τα μπουζούκια; Πολιτιστικά κέντρα για τον λαό».

Του Γιώργου Π. Μπαμπάνη

Τέλος σχολικής χρονιάς. Τέλος εποπτείας από τους «ανάλγητους» δανειστές που  συνεχώς παρακαλούμε να μας … δανείζουν, τέλος της άνοιξης. Τέλος πολλών «οικείων κακών» και «οικείων καλών», αλλά χωρίς κανένα σχεδόν απολογισμό για τα «πεπραγμένα», τα «λανθασμένα», τα «παραλελειμμένα». Για διαπιστώσεις, για συμπεράσματα, για περαιτέρω καλύτερους στόχους.

Με το τέλος της άνοιξης συνέπεσε και η δική μου τριετής  επικοινωνιακή προσπάθεια να διασώσουμε, να αναδείξουμε και να αξιοποιήσουμε  την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και παράδοση της περιοχής μου, την οποία από μικρό παιδί αντίκρισα και αντικρίζω συνεχώς με λύπη για το κατάντημά τους. Και θα ήθελα να μοιραστώ μερικές  σκέψεις  δίκην απολογισμού!

 Χωρίς να κατέχω δημοσιογραφικές περγαμηνές, αλλά έχοντας ως Δάσκαλο έναν από τους τελευταίους κατά την γνώμη μου εραστές της πένας, τον επί πεντηκονταετία δημοσιογράφο και  συγγραφέα  είκοσι οικονομικών, λογοτεχνικών, λαογραφικών και ιστορικών βιβλίων, τον  παππού μου Δημήτρη Στεργίου, έμαθα πολλά όσον αφορά τι σημαίνει να αρπάζεις την πένα και να κάνεις το μελάνι της να μην στεγνώνει.  Όλο αυτό τον καιρό που ασχολούμαι με το κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της Αιτωλοακαρνανίας  έμαθα πολλά, είδα αρκετά και πικράθηκα πάραυτα. Διότι όσο δύσκολο είναι να καταλάβει κάποιος πόσο μάλλον να δει ότι η πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής είναι εγκαταλελειμμένη, άλλο τόσο εύκολο είναι να πειστούμε ότι μία κότα δεν μπορεί να καταλάβει μαθηματικά. Κι όμως επιμένουμε  όχι μόνο ότι η κότα δεν καταλαβαίνει μαθηματικά (επισημαίνω αυτό ως μαθηματικός!), αλλά και ότι όταν πίνει νερό κοιτάει τον ουρανό για να ευχαριστήσει τον «Θεό», ενώ  την ίδια στιγμή η επιστήμη έχει αποδείξει ότι αυτό το κάνει διότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος κατάποσης του νερού!

 Έτσι ακριβώς, τόσο η ταπεινή γραφίδα μου όσο και η γραφίδα του  παππού μου Δημήτρη Στεργίου παρουσιάζουν, προειδοποιούν, επισημαίνουν, προτείνουν και  καταγγέλλουν όλα όσα συμβαίνουν όλα αυτά τα χρόνια (κυρίως μετά το 2010 για την Παλαιομάνινα)  στον πολιτιστικό τομέα,  με εγκαταλελειμμένους και αναξιοποίητους αρχαιολογικούς χώρους, με ζούγκλες που οργιάζουν έχουν σκεπάσει  επιβλητικές ακροπόλεις, πύλες , πύργους και τείχη, με ετοιμόρροπους πύργους και πύλες. Κι όλα αυτά να συνοδεύονται από την κραυγή πόνου  φίλων «… γράψτε για να αναδειχθούν» ή κραυγή απελπισίας άλλων  φίλων « ποιος ασχολείται με πέτρες…» και με τη γνωστό «στρίβειν δι΄υποσχέσεων»  των  αρμοδίων  για … αλλότριους σκοπούς!

 Προσωπικά, ύστερα από τρία  χρόνια  αρθρογραφίας , σε συνεργασία τόσο με φιλόξενες τοπικές όσο και αθηναϊκές σελίδες  αντιλαμβάνομαι - όχι ότι δεν ήμουν συνειδητοποιημένος εξ αρχής – ότι, παρόλα αυτά, αξίζει να ασχολούμαστε με «Πέτρες» , διότι το κοινό, οι φίλες και οι φίλοι, οι κάτοικοι,  ήταν και  είναι έτοιμοι και πρόθυμοι  να αγκαλιάσουν  και να αναδείξουν  τα μνημεία τη περιοχής,  διότι η πολιτιστική κληρονομιά και η παράδοση δεν διδάσκουν και αποτελούν τη ζωντανή ιστορία της χώρας μας, αλλά αποτελούν και ένα από τα πιο ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα, πρώτη ύλη για ανάπτυξη, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και ευημερία και μάλιστα σε μια περιοχή που πλήττεται από την «τρίτη ερημία»  από την αρχαιότητα έως σήμερα. Κι όμως (κι αυτό επισημαίνουν επίμονα και συνεχώς οι γραφίδες), οι θεματοφύλακες, οι θεσμικοί προστάτες και διαχειριστές  περί   άλλα, αλλότρια κυρίως,  τυρβάζονται! Και είναι θλιβερή η διαπίστωση.

Οφείλω να ομολογήσω ότι το πέρασμα της σελίδας Αθηνολόγιο ήταν μία δικαίωση σε όλο αυτό που γίνεται αυτό τον καιρό, καθώς  συντρίβονται οι  εραστές του ψεύδους και  της μιζέριας, της υποκρισίας και οι εχθροί της αλήθειας,  διότι την φοβούνται.

Καταλήγω ότι με τη διαπίστωση που αποπνέει, ωστόσο, αισιοδοξία ότι κάπου και γρήγορα  θα σταματήσει να κατρακυλά συνεχώς   του κακού της σκάλας το σκαλί στον πάτο , όπως  με οδύνη το περιγράφει ο Κωστής Παλαμάς στο  έργο του «Ο Δεκάλογος του Γύφτου» που το έγραψε μετά την εθνική συμφορά του 1897:  η κατάσταση στη χώρα μας σε όλους τους τομείς , της  Παιδείας, του  Πολιτισμού, της  Κοινωνίας, της Οικονομίας,   θυμίζει το Πολιορκημένο  Μεσολόγγι, όπως περιγράφει ο αείμνηστος καθηγητής Λιαντίνης «…Έξω από τα τείχη ευρίσκεται η ζωή, που πληρώνεται με την τιμή του θανάτου. Μέσα από τα τείχη ευρίσκεται ο θάνατος, που εξαργυρώνεται με την ατιμία της ζωής. Ούτε μέσα να μείνει κανείς ημπορεί, γιατί τον σκιάζει η ντροπή της σκλαβιάς, ούτε έξω βολεί να περάσει, γιατί τον βιάζει η απειλή του Άδη: "Εκείθε με τους αδερφούς, εδώθε με το Χάρο."…»

Ωστόσο, μέσα από όλα αυτά αναδύεται  μία δύναμη, η ελπίδα. Διότι, όπως λέει ο Σοφοκλής «Ελπίς γαρ η βόσκουσα τους πολλούς βροτών» (η ελπίδα τρέφει τους περισσότερους των ανθρώπων ), ή, κατά τον Σόλωνα,  « αχώριστος σύντροφος " ή  "επιούσιος άρτος του γένους των βροτών, των ανθρώπων». Όμως,  η ελπίδα  είναι εφικτή μόνο από εκείνους  που σκέπτονται ορθώς και ανέφικτη από ανοήτους,  λέει ο Δημόκριτος :  «Ελπίδες αι μεν των ορθά φρονεόντων εφικταί, αι δε των αξυνέτων αδύνατοι».

Γι΄ αυτό … εις το επανιδείν…

Φωτό: Θωμάς Τόγιας