Ίδιοι ακριβώς οι συμβολισμοί και η εκφώνηση των αριθμών στον ελληνοβλάχικο λόγο και στην ομηρική γλώσσα

Το αντίθετο συμβαίνει στη Λατινική και στη Ρουμανική γλώσσα!

Γράφει ο Γιώργος  Π. Μπαμπάνης

Έχετε παρατηρήσει ασφαλώς ότι είναι έντονη η κυριαρχία του αριθμού 3 και των πολλαπλάσιών του στην καθημερινή ζωή και, κυρίως, στα έθιμα του χωριού μας και, φυσικά, και των άλλων ελληνοβλάχικων χωριών της Ακαρνανίας, αλλά και πολλών περιοχών της χώρας μας.
Αναφέρω χαρακτηριστικά μερικά παραδείγματα που αναφέρονται στο βιβλίο του παππού μου Δημήτρη Στεργίου «Τα βλάχικα έθιμα της Παλαιομάνινας με αρχαιοελληνικές ρίζες»:

-Στο έθιμο του προζυμιού («άωτου», που είναι ομηρική λέξη) όταν έριχναν το νερό από τον ένα μαστραπά στον άλλο, έλεγαν τρεις φορές το σχετικό τραγούδι:  «Ντένι σίτα, ντένι σιτάρα, ντένι σίτα, μαργαριτάρα κλπ».

-Στα μυτερά από ξύλο αγραπιδιάς  κοντάρια για γαμήλια φλάμπουρα έμπηγαν τρεις στρογγυλές «μπουσουλίε» (μαλακοί καρποί βελανιδιάς ή μήλα).

-Μετά τα φλάμπουρα έκοβαν τρία ξύλα. ΄Ένα για τη νύφη, ένα για  το γαμπρό κι ένα για το νονό. Τα έπαιρνε ένα κορίτσι τυλιγμένα σε μια «ντισάγκα» (δισάκι) και τα πήγαινε στην πεθερά στο σπίτι γαμπρού.

-Την Τρίτη το βράδυ, πριν από το «άναμμα του προζυμιού» (απρίντου αώτου), δύο παιδιά, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, των οποίων ζούσαν οι γονείς, κρατούσαν στο χέρι τους από ένα «γκιούμι», δηλαδή μαστραπά (χάλκινο μικρό αγγείο με το οποίο έπιναν νερό) στο οποίο είχαν ρίξει νερό. Στο δρόμο σταματούσαν τρεις φορές και έλεγαν το γνωστό τραγούδι: «Ούμπλε, σόρ, βιάρσε, φράτι, τσα σ΄ντι ντέμ άπε α λε κρεπάτι κλπ»..

-Σύμφωνα με τις δοξασίες, ο μοίρες που έρχονταν μετά τη γέννηση του παιδιού  το πρώτο βράδυ ήταν τρεις. Η μία καθόταν καταπάνω από το κεφάλι του, η άλλη δεξιά και η άλλη ζερβιά.

-Ας μην ξεχνάμε και τα τριήμερα και τα εννιάμερα μετά το θάνατο .

Ο ίδιος αριθμός και τα πολλαπλάσιά του κυριαρχούν και στα ομηρικά έπη, όπως έχει επισημάνει ο παππούς μου, χαρακτηρίζοντας τον Όμηρο ως άριστο γνώστη των μαθηματικών, αφού ακόμα και στο μέτρο των στίχων των ομηρικών επών εντοπίζεται μια αρμονία που θυμίζει πυθαγόρεια μαθηματικά μοντέλα.

Σημειώνεται ότι για τον ρόλο των μαθηματικών στα ομηρικά έπη  μίλησε η διδάκτωρ φιλοσοφίας κυρία Αναστασία Τσώνη (διδάσκει στο Β’ Πειραματικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης), στην 8η Μαθηματική Εβδομάδα που διοργάνωσε  στη Θεσσαλονίκη η Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία-Παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας. «Για να δώσει μαθηματικές προεκτάσεις στους στίχους του, ο ‘Ομηρος χρησιμοποιεί τους λεξάριθμους, στους οποίους το γράμμα «άλφα» αντιστοιχεί στον αριθμό «ένα», το «Β» στο δύο και ούτω καθεξής (μετά το «κάππα» οι αριθμοί ανεβαίνουν ανά γράμμα σε δεκάδες και μετά το «ρο» σε εκατοντάδες), τόνισε. Ενδεικτικά ανέφερε, ότι αν οι πρώτες τέσσερις λέξεις της Α’ Ραψωδίας της Οδύσσειας («άνδρα μοι έννεπε, μούσα») «αποκωδικοποιηθούν» με λεξάριθμους προκύπτει ο αριθμός 1182, που αν αθροιστεί ανά ψηφίο, προκύπτει και πάλι ο αριθμός τρία. «Ολόκληρες αριθμητικές παραστάσεις καταλήγουν στον αριθμό τρία και τα πολλαπλάσιά του» υποστηρίζει η κυρία Τσώνη και προσθέτει ότι στην Ιλιάδα, ολόκληρο το κείμενο οργανώνεται μαθηματικά σε τρία επίπεδα. «Στο κείμενο αναφέρονται 29 ελληνικά βασίλεια στη νότια Βαλκανική, σε έξι γεωγραφικές ενότητες, σε 164 συγκεκριμένες θέσεις με 64 ηγεμόνες. Κάθε βασίλειο συμμετέχει στην εκστρατεία με συγκεκριμένο αριθμό πλοίων κι όλα μαζί αθροίζονται σε 1186. Καθένα από αυτά έχει 50 έως 120 στρατιώτες. Αν όλοι οι αριθμοί αθροιστούν, καταλήγουμε και πάλι στο τρία» εξηγεί η κυρία Τσώνη, η οποία διδάσκει στο Β’ Πειραματικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης. Ο Όμηρος αποδεικνύεται επίμονος – και με μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια – και σε ό,τι αφορά τον αριθμό των δώρων του Αγαμέμνονα προς τον Αχιλλέα, του Πρίαμου προς τον Αχιλλέα, ακόμη και των λάφυρων μετά από συγκεκριμένες μάχες. Ολόκληρη η Ιλιάδα περιγράφει μια περίοδο 51 ημερών (5+1=6, οπότε καταλήγουμε και πάλι σε πολλαπλάσιο του αριθμού τρία), ενώ εννέα μέρες διαρκεί ο λοιμός και 12 η απραξία του Έκτορα. Επιπλέον, «τρεις φορές τίναξε ο Θεός Απόλλωνας τη φωτεινή του ασπίδα στην Ε’ Ραψωδία, τρεις φορές σκάλωσε ο Πάτροκλος στο τείχος κτλ» σημείωσε, μεταξύ κι άλλων πολλών.

Η συνάντηση Πρίαμου και Αχιλλέα

Αλλά, δεν είναι κοινό στοιχείο του ελληνοβλάχικού πολιτισμού και των ομηρικών επών μόνο ο αριθμός τρία. Είναι και το σύστημα αρίθμησης. Όπως επισημαίνει ο παππούς μου, ο τρόπος εκφώνησης  των αριθμών ολογράφως από τους συγχωριανούς μας και, φυσικά, τους άλλους στα πέντε ελληνοβλάχικα χωριά της περιοχής μας, είναι ακριβώς όπως και στους αρχαίους Έλληνες, στα ομηρικά έπη. Για παράδειγμα,  στην Ιλιάδα (Κ 488, Β 637 και παντού)  αναφέρεται ο αριθμός «12» ως εξής: «δυώδεκα» = δύο και δέκα= δώδεκα! Πώς αναφωνούν οι Ριμένοι τον ίδιο αριθμό ; «Ντόϊ σπρε τζάτσι», δηλαδή δύο πάνω στο δέκα  = δύο και δέκα = δώδεκα! Τα ομηρικά έπη είναι γεμάτα από τέτοια παραδείγματα. Δηλαδή, οι Ελληνόβλαχοι, όπως και οι Έλληνες στην ομηρική εποχή για τα αριθμητικά, προτάσσουν των δεκάδων και κλπ τις μονάδες και έτσι ακριβώς προφέρουν!!!

Το αντίθετο, όπως επισημαίνει ο παππούς μου, παρατηρείται στη Λατινική,  στη Ρουμανική και στις σλάβικες γλώσσες . Δηλαδή βλέπουμε ότι ο ελληνοβλάχικος λόγος δεν ακολουθεί αριθμητικό σύστημα της Λατινικής και της Ρουμανικής, αλλά των αρχαίων ελληνικών, κι αυτό, όπως τονίζει, αποτελεί ένα ακόμα ηχηρό ράπισμα στη γνωστή αντεθνική προπαγάνδα για τους Ριμένους. Στη συνέχεια, για υπενθύμιση και καταγραφή παραθέτουμε τους αριθμούς και την αντίστοιχη εκφώνησή τους στον ελληνοβλάχικο λόγο

Οι αριθμοί και η εκφώνησή τους στον ελληνοβάχικο λόγο

0  νούλε, μηδέν

1  ούνου, ένα

2 ντόι,ντάου , δύο

3  τρέι,  τρία

4 πάτρου, τέσσερα

5 τσίντσι, πέντε

6  σιάσε, έξι

7  σιάπτι/, εφτά

8 όπτου, οχτώ

9 Νάου, νουάουα, εννιά

10  τζάτσι/ε, δέκα

11  ούνσπρε τζάτσι, έντεκα

12 ντόϊσπρε τζάτσι, δώδεκα

13 τρέισπρε τζάτσι, δεκατρία

14 πάτρουσπρε τζάτσι, δεκατέσσερα

15 τσίντσισπρε τζάτσι, δεκαπέντε

16 σάσισπρε τζάτσι,δεκαέξι

17 σάπτισπρε τζάτσι, δεκαεφτά

18 όπτουσπρετζάτσι, δεκαοχτώ

19 νάουσπρετζάτσι, δεκαεννιά

20 γίνγκιτς, είκοσι

21 ουσπρεγίνγκιτς, εικοσιένα

22  ντόισπρεγίνγκιτς, εικοσιδύο

30  τρεϊτζάτσι, τριάντα

40 πατρουτζάτσι, σαράντα

50 τσιντζάτσι , πενήντα

60  σασιτζάτσι, εξήντα

70 σαπτιτζάτσι, εβδομήντα

80 οπτουτζάτσι, Ογδόντα

90  νάουτζάτσι, ενενήντα

100 ούνε σούτε, εκατό

101 ούνε σούτε ούν, εκατό ένα

200 ντάου σούτε, διακόσια

300  τρέι σούτε, τριακόσια

1000 νίλε,  χίλια

2000 ντάου νίλε, δύο χιλιάδες