Η απέραντη αρχαία Πλευρώνα

Αφιέρωμα σε μία από τις αρχαιότερες πόλεις της Αιτωλοακαρνανίας, η οποία έχει εκτεταμένα αρχαία,  λαξευμένο  αρχαίο θέατρο και είναι συνδεδεμένη με τον  μύθο της κυρά Ρήνης , του βασιλιά Ανήλιαγου καθώς και την πάλη του Ηρακλή με τον Αχελώο

Του Γιώργου Π. Μπαμπάνη

Ο νομός Αιτωλοακαρνανίας ,όπως έχουμε αναφέρει σε αρκετά κείμενά μας,  εκτός από ότι είναι ο μεγαλύτερος νομός της Ελλάδας, είναι και ο νομός με τα περισσότερα αρχαιολογικά μνημεία, από τα  οποία, άλλα έχουν διασωθεί κι αναδειχθεί κι άλλα είναι θαμμένα και περιμένουν να τα … ΄΄ξυπνήσουμε΄΄ εμείς οι Νεοέλληνες…

Στις παρυφές του Αράκυνθου, βορειοδυτικά του Μεσολογγίου και σε προνομιακή θέση από την άποψη πανοραμικής θέας και απόλαυσης του φυσικού περιβάλλοντος,  θα συναντήσει κανείς την αρχαία Πλευρώνα, η οποία  σήμερα είναι γνωστή και ως Κάστρο της Κυρά -  Ρήνης, όπως αποτυπώνεται από σχετικό λαϊκό θρύλο. Πρόκειται ουσιαστικά για δυο πόλεις, την παλιά, που την είχε καταστρέψει ο Δημήτριος Β' το 234 π.Χ. και τη νεότερη.

             

                                               

Η αρχαία Πλευρώνα, ομώνυμη του ήρωα Πλευρώνα, αναφέρεται από τον Όμηρο, στον "Κατάλογο των Πλοίων", και βρισκόταν στο λόφο Γυφτόκαστρο και Πετροβούνι 1,5 χμ. βορειοδυτικά του Μεσολογγίου, στην πεδιάδα μεταξύ του Αχελώου και του Ευήνου ποταμού, στις πλαγιές του όρους Κούριον. Στο μέρος αυτό είναι ορατά τα ερείπια των κυκλώπειων τειχών, από τα οποία ένα μέρος είναι μυκηναϊκό.

Η Πλευρώνα είναι γνωστή από τον Όμηρο, αφού έλαβε μέρος με σαράντα πλοία μελανόμορφα υπό το Θόαντα στον Τρωϊκό πόλεμο. Η προέλευσή της είναι μυθική. Την κατέστρεψε ο Δημήτριος ο Β' το 234 π.Χ. και οι κάτοικοι ίδρυσαν  μια καινούρια πόλη, τη νέα Πλευρώνα. Τα ερείπια της παλαιότερης πόλης βρίσκονται βόρεια της νεότερης. Η πόλη συνδέεται με τους Κουρήτες, τους μυθικούς κατοίκους της περιοχής και τους Αιτωλούς.

Η νέα Πλευρώνα χτίστηκε πιο ψηλά σε μέρος που περιβάλλεται από ψηλές επάλξεις τραπεζοειδούς σχήματος. Η πόλη περιβάλλεται από ένα τείχος μήκους 3 χμ., διακόπτεται από 25 πύργους, ένα ανά 30 - 70 μέτρα και καταλήγει στην οχυρωμένη ακρόπολη με 11 πύργους. Επτά πύλες επέτρεπαν την είσοδο στο εσωτερικό. Το νεότερο τείχος είναι ελληνιστικής κατασκευής και αποτελεί ένα από τα ωραιότερα παραδείγματα τραπεζοειδούς κατασκευής της εποχής.

Από την Πλευρώνα καταγόταν ο Πανταλέων, στρατηγός της Αιτωλικής Συμπολιτείας, και ο Αλέξανδρος, ο μόνος γνωστός ποιητής που έζησε στην Αλεξάνδρεια στα χρόνια του Πτολεμαίου Φιλάδελφου.

 Ο χώρος περιβάλλεται από τείχος, στο οποίο βρίσκεται η μεγάλη δεξαμενή, γυμναστήριο, το θέατρο. Στο τελευταίο, από το λαογραφικό σύλλογο γίνονται συνεχείς και άοκνες προσπάθειες για αξιοποίηση και προβολή του και με τη διοργάνωση αξιόλογων θεατρικών παραστάσεων. 

Στην Ακρόπολη της Πλευρώνας, μπορούμε να διακρίνουμε ένα μικρό ναό της Αρακυνθίας Αθηνάς, που θεωρείται προστάτης της πόλης. Από το ναό της Αθηνάς διατηρούνται μόνο μερικά τμήματα από κολόνες δωρικού ρυθμού και τμήματα από τη διακόσμηση της κάλυψης. Ναός θεάς υπήρχε στην Ακρόπολη. Εκεί σήμερα υπάρχει ένα εκκλησάκι.

Η λατρεία της επιβεβαιώνεται και από τη δημόσια σφραγίδα της Πλευρώνας, η οποία βρέθηκε στην Καλλίπολη και αναπαριστά το κεφάλι της Αθηνάς, με αττικό περίβλημα στο κεφάλι και από μαρτυρίες του Διόνυσου, γιου του Καλλίφωνου. Η Αθηνά ονομάζεται Αρακυνθία από το ομώνυμο βουνό.

Αρχαιολογικές μελέτες μιλούν για την παρουσία και άλλων τόπων λατρείας. Τα ερείπια ενός κτιρίου, πιθανώς ναού στην περιοχή Πετροβούνι, είναι οι σημαντικότερες ενδείξεις λατρείας στην Πλευρώνα.

Η τοποθεσία είναι γνωστή ως Κάστρο της Κυρα - Ρήνης. Η κυρα - Ρήνη ήταν θυγατέρα του αυτοκράτορα Αλεξίου Παλαιολόγου, σύζυγος του αυτοκράτορα Ανδρόνικου. Οι ντόπιοι έχουν ακούσει ότι στα ερείπια της πόλης υπάρχουν κρυμμένα τρία μεγάλα κιβώτια, από τα οποία τα δύο είναι γεμάτα με χρυσάφι και το τρίτο με φίδια, που φρουρούν το θησαυρό.

Το αρχαίο θέατρο – περιγραφή του μνημείου

Σημειώνεται ότι  μερικά τμήματα του θεάτρου ερευνήθηκαν το 1898 από τους R. Herzog και E. Ziebarth ενώ αργότερα, μία πρώτη μελέτη του μνημείου έγινε το 1931 από τον E. Fiechte .Νέες ανασκαφικές έρευνες πραγματοποιήθηκαν μετά το 2002 στο πλαίσιο του έργου «Προστασία, έρευνα και ανάδειξη τριών αρχαίων πόλεων του Νομού Αιτωλοακαρνανίας : Πλευρώνα – Οινιάδες – Πάλαιρμος», με πρόεδρο της επιστημονικής επιτροπής παρακολούθησης  τον αρχαιολόγο  Λάζαρο Κολώνα,  γνωστό για τις αξιέπαινες πρωτοβουλίες  διάσωσης  από την κατάρρευση της  Μεγάλης Πόρτας στην Παλαιομάνινα.

Στην εξαιρετική σελίδα «Διάζωμα»,  όπου γίνεται η καταγραφή όλων των αρχαίων θεάτρων και είναι μια εξαιρετική πρωτοβουλία του κ.  Χρήστου Μπόνη, υπάρχει εκτενής αναφορά στο θέατρο της Πλευρώνας. Το θέατρο βρίσκεται δυτικά της αρχαίας πόλης , σε επαφή με τη δυτική πλευρά της οχύρωσής της  , σε απόσταση  130 μ. περίπου από την κεντρική πύλη. Πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέατρα της Αιτωλίας, τόσο λόγω της μοναδικής θέας που προσφέρει προς την πεδινή παραλιακή ζώνη στα δυτικά του Μεσολογγίου, όσο και λόγω μιας σημαντικής κατασκευαστικής ιδιαιτερότητας που παρουσιάζει. Συγκεκριμένα, το προσκήνιό του έχει διαταχθεί μπροστά και σε επαφή με το τείχος, το κοίλο βλέπει προς τα δυτικά, ενώ τη λειτουργικότητα της σκηνής του θεάτρου συμπληρώνει ο πύργος 3, που βρίσκεται σε επαφή με αυτή καθώς και οι εκατέρωθεν πτέρυγες του τείχους. Από τον πύργο αυτό και προφανώς από τον υπόγειο-ισόγειο χώρο του προσκηνίου, ήταν δυνατή η έξοδος από το τείχος μέσω μικρής πυλίδας που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του.

Ο πύργος 3, διαστάσεων 6,50 μ. Χ 3,30 μ., που σώζεται σε ύψος 5,70 μ. περίπου, θα πρέπει να αποτελούσε βοηθητικό χώρο της σκηνής και των παρασκηνίων, ενδεχομένως αποδυτήρια των ηθοποιών. Οι πάροδοι του θεάτρου, πλάτους 2,40 μ., αποτελούνται από διαδρόμους που ορίζονται από τους αναλημματικούς τοίχους του κοίλου και τα παράλληλα προς την εσωτερική παρειά του τείχους τοιχία. Όπως αποδείχθηκε από ανασκαφική έρευνα στη βόρεια πάροδο οι είσοδοι των παρόδων προς το θέατρο έφεραν τοξωτό υπέρθυρο. Κατά την έρευνα αποκαλύφτηκαν οι βάσεις στήριξης των παραστάδων, διαστάσεων 0,53 μ. Χ 0,35 μ. και 0,48 μ. Χ 0,45 μ., ορισμένα τμήματά τους, καθώς και πέντε λίθοι του τόξου.

Η ορχήστρα του θεάτρου έχει διάμετρο 11,60 μ., είναι διαμορφωμένη με χώμα στο φυσικό έδαφος, χωρίς περιμετρικό αγωγό συγκέντρωσης των ομβρίων υδάτων, τα οποία παροχετεύονταν σε μικρό αγωγό που ξεκινά από το νότιο άκρο της ορχήστρας και δια του τείχους καταλήγει εξωτερικά της οχύρωσης. Το κοίλο είναι διαμορφωμένο στο πρανές και από τα δομικά κατάλοιπα πλην των 15 ορατών σειρών εδωλίων υπολογίζεται ότι πρέπει να είχε συνολικά 25 με 30 σειρές εδωλίων. Ορισμένα εδώλια είναι λαξευμένα στο φυσικό βράχο. Το κοίλο φέρει τέσσερις κλίμακες, εκ των οποίων οι δύο σε επαφή με τους πλευρικούς αναλημματικούς τοίχους του (στα βόρεια και νότια), καθώς και άλλες δύο κεντρικές που το χωρίζουν σε τρεις κερκίδες.

Αν και το θέατρο δεν έχει ερευνηθεί στο σύνολό του φαίνεται ότι μετά τη δέκατη σειρά εδωλίων πρέπει να υπήρχε διάζωμα που χώριζε το κάτω κοίλο από το άνω κοίλο (επιθέατρο) του θεάτρου. Ίχνη της κλίμακας ανόδου στο επιθέατρο είναι σήμερα ορατά στον κεντρικό άξονα του θεάτρου μετά τη δέκατη σειρά εδωλίων.

Τα εδώλια σε άλλα σημεία είναι κατασκευασμένα από ορθογώνιους λαξευμένους λίθους, και σε άλλα, κυρίως στις δύο χαμηλότερες σειρές, στο κέντρο του θεάτρου, είναι λαξευμένα στο φυσικό βράχο. Στο μέτωπο της πρώτης σειράς των εδωλίων και σε τρία σημεία, εκ των οποίων το ένα στο μέσο και τα άλλα δύο προς τις κεντρικές κλίμακες ανόδου, είναι ορατά τα ίχνη των λαξευμάτων της θέσης των καθισμάτων επίσημων προσώπων (αυτά αντιστοιχούν από ένα σε κάθε κερκίδα). Αβαθή λαξεύματα σώζονται και στην άνω επιφάνεια των εδωλίων, όπου προσαρμόζονταν οι μαρμάρινες επικαλύψεις τους, από τις οποίες δυστυχώς δεν διασώθηκαν στοιχεία.

Το θέατρο σε ό,τι αφορά τις δέκα ορατές σειρές εδωλίων η κατάσταση από πλευράς συντήρησης είναι ικανοποιητική και μετά τις παρεμβάσεις που έγιναν εκεί δεν αντιμετωπίζει προβλήματά άμεσης συντήρησής του. Τα υπόλοιπα τμήματα του θεάτρου επείγει να αναστηλωθούν και έχει υπολογισθεί ότι το κόστος ανέρχεται σε 130.000 €.

Επιπλέον, μερικά τμήματα του θεάτρου ερευνήθηκαν το 1898 από τους R. Herzog και E. Ziebarth ενώ αργότερα, μία πρώτη μελέτη του μνημείου έγινε το 1931 από τον E. Fiechte .Νέες ανασκαφικές έρευνες πραγματοποιήθηκαν μετά το 2002 στο πλαίσιο του έργου «Προστασία, έρευνα και ανάδειξη τριών αρχαίων πόλεων του Νομού Αιτωλοακαρνανίας : Πλευρώνα – Οινιάδες – Πάλαιρμος», με πρόεδρο της επιστημονικής επιτροπής παρακολούθησης τον Λάζαρο Κολώνα.

Ο μύθος της Κυρά-Ρήνης

Η κυρα-Ρήνη ήταν θυγατέρα του αυτοκράτορα Αλεξίου Παλαιολόγου, σύζυγος του αυτοκράτορα Ανδρόνικου. Ο λαός συνέδεσε την Κυρα-Ρήνη του Κάστρου με την παρακάτω παράδοση: Δύο βασιλόπουλα, ο Ανήλιαγος και ο Γυφτάκης, την αγαπούσαν. Η καρδιά της όμως χτυπούσε για τον Ανήλιαγο. Για να δώσει τέλος στην ερωτική της περιπέτεια, αθλοθέτησε και στους δύο μνηστήρες από ένα μεγάλο κατόρθωμα, ο Γυφτάκης να χτίσει το κάστρο με τους πύργους και ο Ανήλιαγος να φέρει το νερό στο κάστρο. Όποιος τελειώσει πρώτος τη δουλειά του, εκείνον θ' αγαπήσει. Ο Γυφτάκης μέσα σε δυο χρόνια τελείωσε το έργο του πρώτος. Ήταν πια έτοιμος να παραδώσει τα κλειδιά στην Κυρα-Ρήνη. Χαρούμενος έκανε τραπέζι σ' όλους τους μαστόρους, μέσα στο παζάρι του κάστρου και όλοι είχαν χαρά και γλέντι. Ξαφνικά ακούγεται μέσα από τη γη, καταμεσής στο παζάρι, ένα δυνατό βουητό και πετιέται ο Ανήλιαγος έξω. "Καλώς τα χαίρεσθε", λέει, "μα τραπέζι χωρίς νερό δε γίνεται!". Κι ευθύς ολόδροσο και καθαρό νερό άρχισε να τρέχει. Η κυρα-Ρήνη χαρούμενη είπε πως αυτός τέλειωσε πρώτος τη δουλειά, γιατί ο Γυφτάκης δεν της είχε παραδώσει τα κλειδιά και παντρεύτηκε τον Ανήλιαγο.

Τα τείχη και η τεράστια δεξαμενή σώζονται σε άριστη κατάσταση και ακόμα και σήμερα εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη, δικαιώνοντας το μύθο του Γυφτάκη και του Αήλιαγου. Στο εσωτερικό της πόλης, εντυπωσιάζει το θέατρο και η πληθώρα των διάσπαρτων θεμελίων μεγάλων δημόσιων και  ιδιωτικών κτιρίων.

Ο  μύθος του βασιλιά ανήλιαγου και η Παλαιομάνινα

Ο μύθος για την Κυρά – Ρήνη έχει συνέχεια με εκείνον για τον βασιλιά Ανήλιαγο, τον οποίο παρουσιάζει λογοτεχνικά ο παππούς μου Δημήτρης Στεργίου στο υπό έκδοση νέο βιβλίο του υπό τον τίτλο «Οι αλαφροίσκιωτοι» (Κεφάλαιο Έβδομο). Από το Κεφάλαιο αυτό παραθέτω το ακόλουθα για τον μύθο αυτό:

«Ο Ανήλιαγος ήταν βασιλιάς του Τρικάρδου, όπως ονόμαζαν ήδη από τον Μεσαίωνα την αρχαία πόλη Οινιάδες, που είναι κοντά στην Κατοχή,  τη δεύτερη σημαντικότερη πόλη της αρχαίας Ακαρνανίας μετά τη Στράτο,  στις εκβολές του Αχελώου.

Σύμφωνα μάλιστα με την παράδοση, την οποία μετέφερε σε ποίημα ο Δροσίνης, στο κάστρο του Τρικάρδου κατοικούσε ένας βασιλιάς  που τον έλεγαν Τρίκαρδο. Αυτός ο βασιλιάς  είχε ένα πανέμορφο πρωτότοκο γιο, που λεγόταν Ανήλιαγος επειδή δεν  έπρεπε ποτέ να τον δει ο ήλιος. Όταν ήταν μωρό μέσα στην κούνια, έσβησε το φως από το λυχνάρι που τού είχε ανάψει ο πατέρας του και οι μοίρες (βλέπετε κι εδώ είναι παρούσες!) τον καταράστηκαν να ζήσει για πάντα δίχως να μπορεί να αντικρίσει το φως του ήλιου. Αλλιώς θα  … πέθαινε! Ο Ανήλιαγος, όταν έγινε ο ίδιος βασιλιάς, ένα  βράδυ γνώρισε και αγάπησε την Κυρά - Ρήνη, πού κατοικούσε στον πύργο της στην Πλευρώνα (αρχαία πόλη της Αιτωλίας) και κάθε νύχτα την επισκεπτόταν, αλλ' έφευγε πάντα πριν ξημερώσει. Η Κυρά - Ρήνη ήταν κατά μία εκδοχή η σύζυγος του Ανδρόνικου Παλαιολόγου και κατά μιαν άλλη κόρη του Αλεξίου Γ΄ Κομνηνού.  Η Κυρά -Ρήνη, επειδή ο βασιλιάς Ανήλιαγος δεν τής έλεγε γιατί φεύγει πάντα τόσο πρωί, κατακλύσθηκε από κακές σκέψεις τις οποίες και εκμυστηρεύτηκε ένα βράδυ, ανοίγοντας τον ακόλουθο διάλογο: «Καλέ μου, γιατί έρχεσαι κοντά μου μονάχα τη νύχτα;», τον ρώτησε. Ο Ανήλιαγος, στην προσπάθειά του να διώξει τις κακές σκέψεις από το μυαλό της Κυρά –Ρήνης απάντησε: «Καλή μου, έρχομαι μονάχα τη νύχτα, διότι το φεγγάρι με έφερε πριν από λίγο καιρό έξω από το κάστρο σου για κυνήγι και το φεγγάρι έλουσε τα πλούσια μαλλιά σου με φως στην πλατιά πύλη και σε αγάπησα». Άρεσαν τα λόγια αυτά στην Κυρά –Ρήνη, όπως και σε κάθε ερωτευμένη γυναίκα, αλλά επέμενε να διώξει από το μυαλό κάθε κακή σκέψη για τον αγαπημένο της: «Ναι, αλλά γιατί πάντοτε φεύγεις  πριν ξημερώσει;», ρώτησε με καχυποψία η Κυρά – Ρήνη. Ο Ανήλιαγος θεώρησε εύκολη την απάντηση και με μια περισσή βεβαιότητα για την πειστικότητα απάντησε: «Μα, καλή μου, ξεχνάς ότι είμαι βασιλιάς και ότι πρέπει να είμαι από το πρωί στο κάστρο μου;». Έτσι, πέρασαν μια ακόμη νύχτα γεμάτη έρωτα. Ο Ανήλιαγος στο κρεβάτι της Κυρά – Ρήνης ρουφούσε τον πόθο της αγαπημένης του και η Κυρά –Ρήνη στο ανήλιαγο, κάτασπρο σώμα του αγαπημένου της, φλόγιζε το κορμί της. Κάποια στιγμή, οι πετεινοί λάλησαν! Και ο Ανήλιαγος έτρεξε, ανέβηκε στο άσπρο άλογό του και επέστρεψε λίγο πριν ανατείλει ο ήλιος στο κάστρο του.
Ίδια εικόνα, ίδια σκηνή, ίδιες πετεινολαλιές, ίδιος βαρύγδουπος κρότος κλεισίματος της βαριάς πόρτας της πύλης. Οι καχυποψία της Κυρά – Ρήνης φούντωσε. Σηκώθηκε, κοίταξε  με απορία και πολλή σκέψη το δρόμο που έπαιρνε χαράματα ο Ανήλιαγος και αμέσως βρήκε τη «λύση»: Έδωσε εντολή στους έμπιστους υπηρέτες της να σφάξουν όλα τα κοκόρια της περιοχής! Ο Ανήλιαγος περίμενε με αγωνία πότε θα βραδιάσει για να πάει, όπως κάθε βράδυ, στο κάστρο της Κυράς – Ρήνης. Ανέβηκε στο άλογο, έτρεξε γρήγορα προς την αγαπημένη του, ξεπέζεψε και μπήκε στο κάστρο, όπου τον περίμενε με ανάμικτα αισθήματα η Κυρά – Ρήνη, αλλά δεν τα  έδειχνε στον Ανήλιαγο. Πέρασαν ξανά τη νύχτα μαζί και αγκαλιασμένοι έπεσαν να κοιμηθούν. Αλλά, κοκόρια για να λαλήσουν  το πρωί δεν υπήρχαν πια και έτσι ξεχάστηκε λίγο περισσότερο. Όταν ρόδισε η αυγή, ο Ανήλιαγος σηκώθηκε γρήγορα, ανέβηκε στο άσπρο άλογό του και έτρεξε να συναντήσει τον εχθρό του, τον ήλιο! Πέρασε τον Αχελώο, αλλά οι ηλιαχτίδες τον χτύπησαν θανάσιμα, όπως είχαν πει οι μοίρες και πέθανε κοντά στην Παλαιομάνινα, όπως αναφέρει ο Γεώργιος Δροσίνης. Έτσι, τελειώνει ο μύθος για τον βασιλιά Ανήλιαγο».
Η λογοτεχνική παρουσίαση του μύθου αυτού ολοκληρώνεται με την παράθεση στο βιβλίο του σχετικού ποιήματος του Δροσίνη, το οποίο πρωτοδημοσιεύθηκε στο περιοδικό του «Εστία» το 1883 και το οποίο έχει ως εξής:

Ο Βασιλιάς Ανήλιαγος

Στο βασιλιά του Τρίκαρδου, το μοναχό παιδί

οι μοίρες που το μύρωσαν κατάρα είχαν κάνει

πως άμα ο ήλιος το ειδή

ευθύς θε να πεθάνει

Κι’ ο βασιλιάς πατέρας του μ’ ελπίδα να σωθεί

από του ήλιου το κακό και φλογισμένο μάτι

τώχτισε επίτηδες βαθύ

μέσα στη γη παλάτι

Χρόνια πέρασαν…Πέθανε ο γέροντας γονιός

και με την ώρα την καλή θα βασιλέψει τώρα

Ανήλιαγος ο μορφονιός

στου Τρίκαρδου τη χώρα

Κι ο βασιλιάς Ανήλιαγος τις μέρες του περνά

μες’ στα βαθιά παλάτια του και μοναχά το βράδυ

βουνά και κάμπους τριγυρνά

στης νύχτας το σκοτάδι

Κι’ η Κυρά Ρήνη η όμορφη τον είδε μια βραδιά

στο κάστρο εμπρός να κυνηγά μ’ ολόφωτο φεγγάρι

κι ένιωσε αγάπη στην καρδιά

για τ’ άξιο το παλικάρι …

Ο βασιλιάς Ανήλιαγος σαν κάθε βασιλιάς,

τώρα κι αυτός ολονυχτίς στη χώρα δε γυρίζει.

Σ’ αγαπημένη αγκαλιά γυρμένος ξενυχτίζει.

Μα στη χαρά του δεν ξεχνά της μοίρας το γραφτό.

Και πριν να φέξει στο βουνό και πριν να φέξει τ’ άστρο

αφήνει ταίρι ζηλευτό

και φεύγει από το κάστρο.

Του κάκου τον ρωτά η Κυρά γιατ’ έτσι πρωινά

την παρατάει μονάχη ! Εκείνος δεν της κρήνει

και μαύρη ζήλεια τυραννά

τη δόλια Κυρά Ρήνη.

Τόσο, που τι σοφίζεται η πονηρή Κυρά:

Όλους με μια τους πετεινούς του κάστρου της σκοτώνει

για να μη νιώσει μια φορά

ο νιος πως ξημερώνει

Ο βασιλιάς Ανήλιαγος γελιέται την αυγή!

Και πριν να ρθεί στον Τρίκαρδο κοντά στην Παλιο-Μάνη,

κατάρα!

Ο ήλιος είχε βγει

κι ο νιος είχε πεθάνει

Σημειώνεται ότι Γεώργιος Δροσίνης γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου του 1859 στην Αθήνα στην Πλάκα, αλλά καταγόταν από οικογένεια αγωνιστών του Μεσολογγίου. Η οικογένειά του ήταν εύπορη και εκείνος φιλομαθής. Έτσι σπούδασε νομικά και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια Ιστορία  της Τέχνης στη Λειψία, στη Δρέσδη και στο Βερολίνο. Από το 1889 ως το 1897 υπήρξε διευθυντής του περιοδικού «Εστία»,  που ο ίδιος μετέτρεψε σε εφημερίδα το 1894, καθώς και άλλα περιοδικά, ίδρυσε σχολικές βιβλιοθήκες και το εκπαιδευτικό μουσείο, συνέβαλε στην ανέγερση του Οίκου Τυφλών, της Σεβαστοπούλειας Επαγγελματικής Σχολής και της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρίας, ανέπτυξε πολλές δραστηριότητες. Πέθανε στην Κφισιά στις 3 Ιανουαρίου του 1951.

 Ηρακλής,  η Διηάνειρα, και ο μύθος της πάλης με τον Αχελώο

 Ο Ηρακλής, όταν κατέβηκε στον Άδη, συνάντησε τον Μελέαγρο, τα κατορθώματα και η ανδρεία του οποίου τον είχαν ενθουσιάσει. Ο Ηρακλής είπε στον Μελέαγρο να του ζητήσει μία χάρη, την οποία και θα υλοποιούσε όταν ανέβαινε στον επάνω κόσμο.

Ο Μελέαγρος ζήτησε από τον Ηρακλή να επισκεφθεί την Καλυδώνα, να δεί την αδερφή του Διηάνειρα και να την παντρευτεί. Πράγματι, όταν ο Ηρακλής ανέβηκε στον επάνω κόσμο, έμεινε έκθαμβος από την ομορφιά της Διηάνειρας και αποφάσισε να την παντρευτεί. Αναγκάστηκε όμως να παλέψει με τον Αχελώο, μία ποτάμια θεότητα, που διεκδικούσε κι  αυτός τη Διηάνειρα. Η σύγκρουση έγινε μπροστά στα τείχη της Πλευρώνας και ο ποτάμιος θεός άλλαξε πολλές μορφές, πασχίζοντας να νικήσει τον ήρωα. Πρώτα έγινε ταύρος (σύμβολο της ορμητικότητάς του) και μετά δράκος (σύμβολο της ελικοειδούς του  ροής). Τον Αχελώο τελικά νίκησε ο Ηρακλής μετά από την περίφημη πάλη τους, σπάζοντάς του το ένα κέρατο κι έτσι ο Ηρακλής τροπαιούχος, παντρεύτηκε την Διηάνειρα. Η πάλη πιθανά συμβολίζει την αλλαγή του δέλτα του μεγάλου ποταμού Αχελώου, από τη θέση μεταξύ Αιτωλικού και Μεσολογγίου στον Πατραϊκό κόλπο, στη σημερινή του θέση απέναντι από τις Εχινάδες, στο Ιόνιο πέλαγος. Ο ποταμός, προκειμένου να πάρει πίσω το σπασμένο του κέρατο, πρόσφερε στον Ηρακλή το κέρας της Αμαλθείας (σύμβολο γονιμότητας), που παραπέμπει στα αρχαϊκά αποστραγγιστικά έργα για τον έλεγχο των πλημμυρών του ποταμού, που δημιούργησαν τον πλούσιο κάμπο της Παραχεωλίτιδας.

Πηγές: Βικιπαίδεια, διάζωμα, continuita